X-Y opstelling, wat is dit nu precies?

[Daan Hoffmans]

Het is al heel even aan bod gekomen in de discussie over microfoonkeuze voor een koor, maar toch is dit nog enigszins onduidelijk. Om dat topic niet te veel te vervuilen, maar even een nieuwe gemaakt.
Wat houdt een X-Y opstelling nou precies in? Hoe de mic's te plaatsen, wat voor mic's...
Wat zijn de voordelen en wanneer passen we het toe?

Ik heb ook een site........
Wie niet slim is moet dom zijn...

[Dave]

Leuk dat die vraag hier opkomt, het is mij net vandaag uitgelegd op school.
Bij de XY opstelling ga je ervan uit dat er 2 microfoons op de plaats van de dirigent staan. De microfoons zijn dus als vervanging van je oren. De mics staan onder een hoek van 90 graden op elkaar /\, zodat de membramen zo dicht mogelijk bij elkaar staan, en looptijd-verschillen zoveel mogelijk vermeden worden.
Het voordeel is dat het redelijk makkelijk te realiseren is, 2 micjes midden-voor het podium, en opnemen maar.
Het grootste nadeel is dat je een gat in je geluidsbeeld hebt, precies in het midden. Heel lastig als je solo's dus precies in het midden staan.
Een andere methode is de MS methode (Nee geen microsoft) wat staat voor Mix Side. Deze is het meest waarheid getrouw, maar ook het meest lastig te realiseren.

[Daan Hoffmans]

En hoe ziet zo'n MS opstelling er uit?

Ik heb ook een site........
Wie niet slim is moet dom zijn...

[Dave]

MS opstelling bestaat uit een microfoon met nierkarakteristiek middenvoor. Op dezelfde plek staat ook een microfoon met een 8-karakteristiek dwars op de andere. (bv de AKG C414) De mic met nierkar. staat op 1 kanaal met panoramaknop in het midden. De mic met 8vormige kar. wordt over 2 kanalen verdeeld, waarbij de fase van 1 van die kanalen gedraaid wordt. Van die 2 kanalen wordt de panoramaknop links resp. rechts ingesteld. Je gebruikt dus 3 kanalen voor 2 microfoons. Hoe het precies werkt probeer ik ook nog te achterhalen..

Familietheater.nl Eens familie, altijd familie.

[sparky]

Ik ken deze opstelling onder de naam Blümlein en het schijnt heel mooi te zijn voor piano's. Hoe het precies werkt weet ik ook niet.

[NesCio01]

11 jaar na dato kom ik dit topic tegen en waarom?

Gisteren zag ik een soort XY opstelling die ik opmerkelijk vond.

De mikes stonden nl. op dezelfde hoogte, in een hoek van
ongv. 90ø naar elkaar toe, met een ruimte tussen de kapsels
van ongv. 2 cm.

Nu dacht ik dat bij XY, de kapsels boven elkaar worden geplaatst,
wat de opgezochte boeken me toch bevestigen.

De reden om dit te posten ligt meer in wat ik hier las over
Blümlein en Mid-Side, omdat ik denk te lezen dat gedacht wordt
dat dit dezelfde techniek is?

Ter illustratie:
Mid-Side:


Blümlein:


(wss hebben de schrijvers dit in 9 jaar al lang ontdekt)

grtz

Nes

[peterwagner]

Ik heb 2 plotjes gemaakt met de localizatie van de normale XY en die met 2 cm ertussen, er zit relatief weinig verschil tussen. Pas boven de 50 graden, beginnen de verschillen.

Eerst de normale XY, dus 0cm tussen de 2 kapsels.


Hieronder het plotje van de XY met 2cm tussen de kapsels:

[NesCio01]

Ik heb 2 plotjes gemaakt met de localizatie van de normale XY en die met 2 cm ertussen, er zit relatief weinig verschil tussen. Pas boven de 50 graden, beginnen de verschillen.

Eerst de normale XY, dus 0cm tussen de 2 kapsels.


Hieronder het plotje van de XY met 2cm tussen de kapsels:

Hoi Peter,

Bedankt voor je input.
Helaas lees ik zo'n 'plot' of grafiek niet zo makkelijk uit,
of beter ik kan hem slecht vertalen, sorry daarvoor.

Ik ben benieuwd naar wat de onderste opstelling met name doet
in het midden.
Bij 'conventioneel' XY, die waarbij de kapsels boven elkaar i.p.v.
tegen elkaar met 2 cm. tussenruimte zitten,
mis je doorgaans net iets in het midden.

Hoe zit dat in de opstelling van je onderste plot?

grtz

Nes

[peterwagner]

Wat je bij XY in het midden mist zit voornamelijk in de hogere frequenties. Hoe hoger de frequentie des te directioneler de microfoon wordt. De mooie nier-vorm bij cardioide mics zie je alleen rond de 1Khz. Bij een XY van 90 graden is het midden bij beide microfoons op 45 graden. Dus ligt off-axis. Als je die 2 signalen bij elkaar optelt kom je weer rond de 0dB uit.
Maar bij hogere frequenties neigen de microfoons meer naar supernier en ligt het signaal-niveau op 45 graden lager. Als je dan beide signalen op telt kom je lager uit dan de 0dB. Daardoor ervaar je dat gat in het midden.
Als je nu 2cm tussen de kapsels laat tellen de 2 signalen nog minder op, dus ervaar je een groter gat dan bij een normale XY-opstelling.
Wil je meer optelling in het midden, dan moet je de hoek wat kleiner maken dan 90 graden. Maar daardoor maak je het ook weer minder stereo.
Mijn favoriete stereo-opstellingen zijn ORTF (17cm 55 graden, cardioide) en blumlein (0cm 90 graden fig-8)

Ik heb de plotjes gemaakt met image-assistant. Daar kan je allerlei stereo-opstellingen creeeren en simuleren. Probeer het eens, en misschien wordt het dan wat duidelijker voor je.