wat is nou het probleem, vet of zout?

[LJKEVIN]

Beste mensen,

Om onduidelijkheid te voorkomen ben ik eigenlijk wel benieuwd naar wat nou eigenlijk het probleem is van het aanraken van een halogeen/gasontladingslamp met de handen.
Mij is altijd geleerd dat huidvetten aan de lamp komen, en wanneer de lamp erg heet wordt.. deze vetten donkeren plekken in het glas veroorzaken.
Vervolgens kan de lamp zijn warmte minder goed kwijt, zal er een gaatje in het gas ontstaan en zal het zijn gas verliezen.

Nou wordt er ook vaak over zout gesproken, zoals in het boek van Hugo van Uhm..
Het kan natuurlijk ook een combinatie van vet/zout zijn...

Is er misschien iemand die een scheikundige uitleg kan geven?

[moderator]

Weinig boeiend, je schrijft heel snel je bulbjes af wanneer je de spanningsverdeling in het glas beïnvloed door er met je vingers aan te zitten. Deze vraag heeft een heel hoog "Willen Wever" gehalte.

[renevanh]

Ik ben geen scheikundige of iets wat daar op lijkt (sterker nog: ik was gruwelijk slecht in scheikunde op de middelbare school), maar deze vraag is nog wel te doen.
Wat gebeurd er met vet als je het verhit? Dat werkt als een brandstof of ontbrandt zelf. Denk maar aan kaarsvet, frituurvet, etc.
Komt dat vet van je vingers op het lampje terecht en steek je dat lampje aan, dan ontbrandt dat vet. We hebben het dan niet over een steekvlam maar meer (wat jij als donkere vlekken beschrijft) inbranden in het glas van de lamp.

Of de lamp minder warmte kwijt kan of dat het er gewoon doorheen brandt weet ik niet, maar het gevolg is dat de boel stuk gaat.
Vooral met gloeilampen is zuurstof wat bij de gloeidraad komt fataal. Dan praat je niet meer over gloeien maar over spontane ontbranding.

[Drumvogel]

Even Wikipedia quoten:
"Waar de temperatuur in het gas bij lage druk beperkt blijft tot enkel tientallen graden Celsius, kan het gas in een hogedrukgasontladingslamp een temperatuur van meer dan 1000 °C halen. Deze hoge temperatuur laat andere ionen in het gas toe door toevoeging van (soms meerdere) zouten, kwik en/of broom. In veel gevallen zullen de zouten bromides of jodides zijn omdat dit de levensduur van de lamp positief beïnvloedt. Het metaal in het zout zorgt dan voor een specifiek spectrum en lichtkleur. Dit maakt de samenstelling van deze zouten erg belangrijk om een zo correct mogelijke kleurweergave te krijgen."

Doordat je via je vingers organische stoffen overbrengt op het glas zullen die stoffen verkolen. Vandaar bruine/donkere vlekken. Donkere vlekken houden meer warmte vast. En dan... BAM! Zeg maar.

[LJKEVIN]

moderator: Dat Willem Wever gehalte klopt, maar je weet het blijkbaar dus ook niet zeker.

Frustrerende van het verhaal vindt ik dat mij altijd is geleerd dat het om vet gaat, maar dat de auteur Hugo van Uhm het over zout heeft in zijn boek.

Tuurlijk blijf ik er ook gewoon met mijn vingers vanaf, maar een duidelijk antwoord heb ik helaas nog niet gevonden.

Dan zal het wel zo zijn dat in de huidvetten die aan de lamp komen te zitten, zouten zitten.
Zout zou volgens het boek van Hugo van Uhm het kwarts afbreken.
En dan zou het vet wel hechten aan de lamp, waardoor dat zout in contact blijft met het glas van de lamp..

Snap wanneer jullie komen met een reactie als: Nou succes ermee.. doe je voordeel met je onderzoekje..
Maar dat vindt ik net zoiets als, waarom brand een TL buis? Boeiend.. er komt toch licht uit...

[Gast1401081]

Zout dat kwarts afbreekt lijkt me sterk, dan zou het kwarts ook uit je horloge vallen als je zweet.
Verder combineren zout en warmte best redelijk, vet en warmte gaat wat lastiger.

Heb ooit bij een zonneding ( gezichtsbruiner geloof ik) de lamp zien spatten, en idd, precies daar waar de vingerafdruk zat en het wat zwarterig was.